Een team van Utrechtse onderzoekers
op het gebied van economische en sociale geschiedenis is
genomineerd voor de Academische Jaarprijs 2009. De onderzoekers
hebben een plan voor een online game over de financiële markt in
het zeventiende-eeuwse Amsterdam en het groeiende vertrouwen van
beleggers.
Het is de bedoeling dat vanaf 'Oktober Kennismaand
2010' duizenden Nederlanders het Spel van de Gouden Eeuw zullen
spelen, een online game over het ontstaan van Amsterdam als
financieel wereldcentrum. Nederlanders van nu kruipen in de huid
van schippers, ambachtslieden en groothandelaren uit de Gouden
Eeuw. Vanaf de Spaanse verovering van Antwerpen in 1585 vormde
zich onder hun handen een volkomen modern ogend financieel
systeem met zeer gevarieerde dienstverlening. De deelnemers aan
het spel ervaren het belang van informatie en vertrouwen voor
het goed functioneren van financiële markten.
Het uitdagende investeringsspel duurt zeven dagen. Elke dag
vertegenwoordigt een belangrijk jaar uit de Amsterdamse
geschiedenis: van de Val van Antwerpen in 1585 tot de
Tulpencrisis van 1637. Deelnemers nemen financiële beslissingen
en verliezen of winnen daarmee geld. Elke speeldag verzamelen ze
informatie over investeringskansen en risico’s gebaseerd op
echte historische feiten. Vervolgens handelen de spelers met
elkaar tijdens het dagelijkse beursuur. De dag eindigt met de
verrekening van schulden op de rescontre bijeenkomst.
Voorzichtig opereren levert natuurlijk bescheiden winsten;
riskante investeringen kunnen veel geld opleveren maar ook in
faillissement of zelfs een beurscrisis eindigen.
Het onderzoekersteam
Het team dat is genomineerd voor de Academische Jaarprijs wordt
geleid door historici Oscar Gelderblom en Joost Jonker. Hun
groep Economische en Sociale Geschiedenis onderzoekt waarom lang
niet alle landen hoogontwikkelde financiële markten hebben. De
geschiedenis van Nederland en België vóór 1800 is het
‘laboratorium’. Hier vinden we centra van financiële innovatie –
met VOC aandelen, derivaten en institutionele beleggers – maar
ook plaatsen waar nauwelijks krediet en spaarmogelijkheden
waren. Onderzocht wordt welke economische, politieke en sociale
factoren deze verschillen kunnen verklaren. Het onderzoek van de
groep valt binnen het universitaire focusgebied
Origins and Impact of Institutions.
Academische Jaarprijs
De Academische Jaarprijs is vier jaar geleden door NRC
Handelsblad ingesteld om ideeën te belonen waarmee wetenschap
aantrekkelijk te maken is voor een breed publiek. De prijs staat
open voor teams van studenten en onderzoekers uit universiteiten
en onderzoeksinstituten. Het winnende team krijgt 100.000 euro
om zijn idee verder uit te werken. Op 7 oktober maakt minister
Plasterk in Leiden de winnaar bekend. |