Het toekomstige restaurant van de UBB
'Een hedendaagse interpretatie van historische grandeur'

 
"Ik zie je in de Salon, of nee, kom maar meteen naar de Eetkamer!" Met die woorden spreken we straks af in de bibliotheek. Want het restaurant met zijn vijf kamers wordt een uitstekend ontmoetingspunt voor medewerkers en studenten, zeker van REBO en Geesteswetenschappen. PUUR interieurarchitecten uit Antwerpen werd geselecteerd om het vorm te geven. Zaakvoerder Jan Geysen vertelt hoe zijn bureau dat aanpakt.

Wat wordt de uitstraling van het restaurant in de bibliotheek?
De universiteit wilde dat de architectuur van het restaurant aan zou sluiten op die van de bibliotheek, maar ook met een duidelijk verschil, als een neef en nicht. Dat vonden wij een mooi idee. Zelf wilden wij recht doen aan de geschiedenis van de panden. Daarom brengen we de grandeur van vroeger geabstraheerd terug, in een hedendaagse interpretatie en natuurlijk met inachtneming van de kosten.

Er komen veel ruimtes.
Meestal werken we met veel open ruimte, maar hier wilden we de indeling van de originele panden respecteren. De sfeer en naam van elke ruimte zijn daarop gebaseerd. De naam komt ook boven de deur te staan. Dan weet je waar je je bevindt en kun je ook gemakkelijker ergens afspreken.

Voorkamer, impressie

Wat is de indeling?
Vanuit de bibliotheek kom je binnen in de Voorkamer, aan de pleinzijde, die in een ver verleden ook de voorzijde was. Daarnaast ligt de Salon, met een wat intiemere koffiebar. Die vormt de entree vanaf de Drift. Vervolgens kom je in de Keuken, waar je uit een breed assortiment aan vers eten en drinken kunt kiezen. Het interieur van deze drie ruimtes verwijst naar de oude woonhuizen. Daarachter komen nog twee ruimtes in de Franse sfeer van Koning Lodewijk Napoleon, die er in de vroege 19de eeuw paleis hield. De plafonds zijn uit die tijd. In de Eetkamer vullen wij die sfeer aan met gestoffeerde wanden met uitvergroot Frans bloemmotief, en in het kleinere Kabinet – hier bevond zich ook het kabinet van de koning – met een ronde tafel voor veertien personen en daarboven een even grote goudkleurige koepel. Het wordt heel bijzonder om daar je broodje te eten!

Zijn voor die ruimtes bepaalde functies voorzien?
In de Eetkamer zorgen we voor meubilair dat opgeklapt kan worden, zodat er ook ruimte is voor bijvoorbeeld een receptie. De Salon met koffiebar hebben we aan de straatkant geplaatst om juist daar wat levendigheid te creëren. Maar verder bieden wij vooral keuze. Je kunt overal eten, studeren, werken, overleggen met een groep of met één persoon bijpraten. Ik verwacht dat de studenten en medewerkers de functies van de ruimtes zelf mede gaan bepalen in het gebruik. De ene ruimte zal bijvoorbeeld rustiger uitpakken dan de andere. Bij een van onze besprekingen werd gezegd dat het Kabinet gebruikt zou kunnen worden voor vergaderingen. Men geeft er dus nu al zelf functies aan.

Keuken, impressie

Welke materialen gebruikt u?
We kiezen materialen in de sfeer van de ruimte. In de Voorkamer gebruiken we twee tinten blauw hardsteen als overgang naar de bibliotheekvloer. De Salon krijgt een donkere houten vloer die overgaat in lambrisering. We houden ook rekening met akoestiek en duurzaamheid. Duurzaamheid begint voor ons bij functionaliteit. Alles heeft een functie, niets is overbodig. De stoffen wanden in de Eetkamer zijn bijvoorbeeld toegevoegd omdat het historische plafond geen mogelijkheden biedt om de akoestiek te beïnvloeden. Verder gaan we goed na hoe alles er over enkele jaren uit zal zien. En bij het kiezen van leveranciers zullen we zeker ook naar de herkomst en de ecologische duurzaamheid van de materialen kijken.

Gaat u er straks zelf eten?
Er zal voor ons bureau maar één adres in Utrecht zijn. We vinden het een heel mooie opdracht en leggen de lat hoog. Het mooiste compliment voor ons zou zijn dat we straks zien dat alle ruimtes ten volle worden benut.

  • In het ontwerp wordt rekening gehouden met de uitkomsten van het gebruikersonderzoek.
  • PUUR interieurarchitecten won onlangs een FIDIAS Award van de Associatie van Interieurarchitecten van België.
  • Het restaurant zal naar verwachting begin 2012 klaar zijn.
  • Momenteel zijn er restaurants in Janskerkhof 3, Achter Sint Pieter 200 en Trans 10.

nummer
december 2010

 12

Als deze nieuwsbrief niet goed wordt weergegeven, klik dan hier voor de online versie.
 

Een hedendaagse interpretatie van historische grandeur

Facilitair Service Centrum in binnenstad

Veel locaties, één campus
nws = nieuws
  » Universiteitsbibliotheek binnenstad
  » Academiegebouw
  » Achter de Dom 7
  » Achter de Dom 20
  » Achter de Dom 22-24
  » Achter Sint Pieter 200
  » Boothstraat 6
  » Boothstraat 11
  » Bijlhouwerstraat 6-8
  » Drift 4-6 en 8
  » Drift 9
  » Drift 10
  » Drift 13
  » Drift 15
  » Drift 17
  » Drift 21
  » Drift 23
  » Drift 25
  » Janskerkhof 3
  » Janskerkhof 3a
  » Janskerkhof 12
  » Janskerkhof 13
  » Janskerkhof 15a
  » Janskerkhof 30
  » Kromme Nieuwegracht 20 en 22 (= Muntstraat 2a)
  » Kromme Nieuwegracht 46
nws » Kromme Nieuwegracht 80
  » Muntstraat 2a
nws » Pieterskerkhof 13a
  » Trans 10
nws » Wittevrouwenstraat 7-7bis
     
Meer informatie
 
Aanspreekpunt UBB
 
Aanspreekpunten REBO
  • USBO en USE:  directeuren van de departementen
  • Rechten: managers bedrijfsvoering
  • Algemeen: Anita Verdonk, hoofd huisvesting & exploitatie REBO, tel. 7064
 
Aanspreekpunten Geesteswetenschappen
Colofon
Dit is een gezamenlijke uitgave van de faculteiten Geesteswetenschap-pen en Recht, Economie, Bestuur en Organisatie van de Universiteit Utrecht. Redactie: Jipke Detrie, Ingrid van der Heijde, Monique Janssens, Anita Verdonk, Fokke Walstijn. Vormgeving: Didi van Zoeren.
Archief
 
Mail de redactie
Opmerkingen of vragen over deze nieuwsbrief? Mail de redactie. Elke reactie is welkom.

 

 

Facilitair Service Centrum in binnenstad

 
Sinds kort heeft het Facilitair Service Centrum (FSC) één centrale plek in de binnenstad. Het Pieterskerkhof 13a dient als uitvalsbasis en back-office voor de medewerkers van het FSC in de binnenstad.
     
Naast de medewerkers van de afdeling Onderhoud zijn hier gehuisvest: de teamleider Security, een brandspecialist, een medewerker van het Evenementenbureau en teamleider Arik Lenting van het cluster Gebouwzorg. Ook Lokaal Facility Manager Jeroen de Wilde houdt kantoor aan het Pieterskerkhof. Hij is verantwoordelijk voor alle facilitaire dienstverlening in de binnenstad.

Service Meldpunt
Op dit moment wordt er hard gewerkt om per 2011 het Service Meldpunt Binnenstad te

 
kunnen starten, eveneens in Pieterskerkhof 13a. Bij dit meldpunt kunnen medewerkers straks telefonisch en via een webformulier melding doen van facilitaire zaken.

Stap voor stap naar een nieuw FSC
Per 1 april 2010 zijn alle facilitaire onderdelen van de Universiteit Utrecht en het voormalige Facilitair Bedrijf Utrecht (FBU) samengebracht in het nieuwe FSC. Dit is verantwoordelijk voor de facilitaire dienstverlening binnen de universiteit: van gebouwenbeheer tot catering, van beveiliging tot vervoer. De veranderingen die hieruit voortkomen worden stap voor stap doorgevoerd. De huisvesting op één plek in de binnenstad en de introductie van het Service Meldpunt Binnenstad vormen nieuwe stappen in dit proces.

Voor meer informatie: Jeroen de Wilde, Lokaal Facility Manager: (030) 253 7871, m.l.j.dewilde@uu.nl

Met dank aan Corine Matser

 
Veel locaties, één campus
 

Hieronder worden alle voor de faculteiten REBO en Geesteswetenschappen relevante locaties in de binnenstad kort beschreven. Wat is er gebeurd of staat er te gebeuren?
 

Universiteitsbibliotheek Binnenstad (Drift 27)
Een groot deel (‘letteren’) van de bibliotheek is volop in gebruik. De ingang bevindt zich nu aan de Drift. In de Drift-vleugel, waar begin 2012 de collecties van REBO, Godgeleerdheid en Wijsbegeerte komen te staan, zijn de werkzaamheden afgerond en is de bouw gestart. Daartoe zijn een bouwkorset en een steunende gevelsteiger geplaatst.

Op 5 juni 1806 riep keizer Napoleon zijn jongere broer Louis (Lodewijk) Bonaparte uit tot koning van Holland. De koning vestigde zich eerst in Den Haag, later in Utrecht. Winkel- en woonpanden aan de Keizerstraat, de Wittevrouwenstraat en de Drift werden opgekocht (nr. 23 weigerde te verkopen) en door J.P. Zocher senior verbouwd tot één paleis. De panden aan de Wittevrouwenstraat werden daarbij gesloopt en vervangen door eenvoudige dienstgebouwen met een poort naar de binnenplaats. Omdat de koning grote haast had, werd aan de Drift volstaan met een voorlopige verbouwing. Het resulterende paleis was het eerste geheel bepleisterde pand in Nederland. De koning betrok het in 1808, waarna een kerkje aan de Keizerstraat werd toegevoegd als hofkapel, en gewerkt werd aan de zuidelijke balzaal (nu de lange doorkijk vanaf de entree). Na vier maanden (sic) vertrok de koning met zijn gevolg en alle pracht en praal naar Amsterdam, en gebruikte hij het paleis enkel nog om er kort te logeren, tot hij in 1810 afstand moest doen van de troon. In 1811 logeerde Keizer Napoleon Bonaparte er kort, en in 1814 tsaar Alexander van Rusland. In 1815 werd het pand bibliotheek.

Het Academiegebouw
   
Academiegebouw (Domplein 29)
Het sfeervolle Academiegebouw wordt door de hele universiteit gebruikt voor representatieve gelegenheden. Hier wordt momenteel wat klein onderhoud gepleegd.

Een deel van het Academiegebouw was oorspronkelijk Groot Kapittelhuis van de Domkerk. Schuin achter het gebouw ligt de verbindende Pandhof uit de 14de eeuw, met daarin het beeldje van de schrijvende monnik dat de stad in 1913 schonk aan de universiteit (gereed in 1916). Veel van de middeleeuws ogende beeldjes in de Pandhof en de Sint Maartenspoort zijn restauraties uit de 19de eeuw, die bovendien in de 20ste eeuw vervangen moesten worden wegens gebruik van een te kwetsbare steensoort. De aula in het Academiegebouw werd rond 1634 gebouwd als auditorium van de Illustere School, die twee jaar later (1636) tot universiteit werd verheven. Er waren collegezalen en een geheime loge waar de eerste vrouwelijke universiteitsstudente college volgde. In 1894 werd de rest van het Academiegebouw gebouwd, nadat de universiteit in 1815 Rijksuniversiteit was geworden en de studentenaantallen bleven groeien.

Het Academiegebouw
   
Achter de Dom 7
Hier bevindt zich de Faculty Club van de Universiteit Utrecht.

In 1867 huurde de universiteit dit voormalige Politiehuis als Academiegebouw voor representatieve activiteiten. Het werd in de 14de eeuw gebouwd als claustraal huis van het Domkapittel, waarvan de balklagen en muurschilderingen nog aanwezig zijn. Boven één van de schouwen is een 16de-eeuwse muurschildering te zien. De andere schouw is 17de-eeuws, evenals de lambriseringen.

Achter de Dom 7
   
Achter de Dom 20
In dit geheel gerenoveerde pand bevinden zich de werkkamers van de universiteitshoogleraren Hans Bertens, Rosi Braidotti, Willem Hendrik Gispen en Frits van Oostrom en de medewerkers die hen ondersteunen. Ook is het Centre for Humanities er gevestigd en zijn er flexwerkplekken voor universiteitshoogleraren uit De Uithof.

Het huidige uiterlijk van dit pand is 17de-eeuws, maar van oorsprong bevond zich hier een 14de-eeuws claustraal huis behorende bij de immuniteit van de Dom. In het interieur bevinden zich 19de-eeuwse elementen, zoals de rondgebogen deur en het stucplafond in Empirestijl in de hoge voorkamer.

Achter de Dom 20
   
Achter de Dom 22-24
Hier vindt men onderwijszalen en werkplekken voor medewerkers van het Utrecht Institute of Linguistics OTS (UiL OTS). Op langere termijn zal dit pand naar verwachting niet meer nodig zijn voor onderwijs van Geesteswetenschappen of REBO en zal het een andere functie krijgen of worden afgestoten.
Achter de Dom 22-24
   
Achter Sint Pieter 200
Dit pand is in gebruik van de afdelingen Internationaal Sociaal Economisch Publiekrecht (ISEP) en Rechtstheorie en Staats- en Bestuursrecht (SBR). Verder zijn er onderwijszalen en studieplekken. De Raadzaal op de eerste verdieping wordt door de faculteit REBO gebruikt voor congressen, vergaderingen en andere gelegenheden. De zaal is ook beschikbaar voor andere groepen binnen en buiten de UU.

Dit pand behoorde oorspronkelijk tot de immuniteit van Sint Pieter, het afgebakende gebied rond de Pieterskerk waarbinnen de kanunniken zich onttrokken aan de zeggenschap van de stedelijke overheid. Het pand wordt het eerst genoemd in een akte uit 1360. Vanaf 1517 woonde bisschop Adriaan Boeijens er, die in 1522 Paus werd. Na vele verbouwingen werd het gebouw in 1916 in gebruik genomen door de provinciale griffie. Hiertoe werd in de tuin een bijgebouw geplaatst. De Raadzaal op de eerste verdieping herinnert aan de raadsvergaderingen van de Provincie Utrecht.

Het Academiegebouw
   
Boothstraat 6
Hier huist sinds december 2009 de afdeling Strafrecht van REBO.

Dit pand viel in de middeleeuwen binnen de immuniteit van Sint Jan rond de Janskerk. Er woonden kanunniken en vooraanstaande geestelijken en leken. De Boothstraat werd in 1659 aangelegd op initiatief van oud- burgemeester en bewoner van het pand Dr. Cornelis Booth, om het Janskerkhof beter te ontsluiten. Later beheerde hij de universiteitsbibliotheek, die in de Janskerk gevestigd was. De huidige voorgevel dateert uit 1658 (met latere aanpassingen). Van 1854 tot zijn dood in 1903 woonde predikant, auteur (van o.a. Camera Obscura) en hoogleraar kerkgeschiedenis Nicolaas Beets in het pand, waar een gevelsteen aan herinnert. In 1915 organiseerde zijn schoondochter er voorstellingen uit de Camera Obscura ten bate van Belgische oorlogsvluchtelingen. Er is een 17de-eeuws trappenhuis aanwezig en in de kelder bevindt zich een waterput.

Boothstraat 6
   
Boothstraat 11
Tussen de Boothstraat en de Drift ligt een terreintje dat te benaderen is via de doorgang aan Boothstraat 11. Dit terrein wordt ingericht als verblijfsruimte en toegang voor de panden Drift 4-6, 8 en 10 en biedt mogelijkheden voor aanvullende nieuwbouw met werkplekken in de toekomst.
   
Bijlhouwerstraat 6-8
Dit pand vlakbij het Ledig Erf is in 2002 geheel gerenoveerd. De Utrechtse School voor Bestuurs- en Organisatiewetenschappen huist er.

Op de plaats van de Bijlhouwerstoren is in 1875 het Fysisch Laboratorium gebouwd, ontworpen door F.J. Nieuwenhuis. Op aandringen van C.H.D. Buys Ballot, de wereldberoemde hoogleraar Natuurkunde, werd gekozen voor een monumentaal neoclassicistisch gebouw. De collegezaal was 'modern': van twee zijden belicht en zeer breed, opdat de studenten de proeven beter konden zien. In de kelder woonde de amanuensis met zijn gezin.

   
Drift 4-6 en 8
Drift 4-6 wordt samen met nummer 8 verbouwd en ingericht voor dynamisch werken. Er komen medewerkers in van het Onderzoekinstituut voor Geschiedenis en Cultuur (OGC) en van de departementen Geschiedenis en Kunstgeschiedenis. Het sloopwerk in 4-6 is klaar. Het ontwerp is definitief vastgesteld. De bouwwerkzaamheden zullen in februari 2011 starten.

Hier stonden gedurende de late middeleeuwen claustrale huizen met grote tuinen. Ze behoorden tot de immuniteit van St. Jan, en waren fysiek en wettelijk afgeschermd van de stad. In de 16de eeuw werd de immuniteit opgeheven en kwamen de gronden en gebouwen in handen van de stad. Drift 4 werd in 1650 bijgebouwd als stalgebouw bij het woonhuis op nummer 6. Het werd later uitgebreid met een smalle, lange achtervleugel, mogelijk in 1809 toen koning Lodewijk Napoleon het kocht. Door de eeuwen heen werden de panden meermalen verbouwd. Daarbij gingen de meeste overblijfselen van de middeleeuwse huizen verloren. In nummer 6 zijn er nog enkele sporen aanwezig. In 20ste eeuw kregen de panden een kantoorfunctie. Nu behoren ze tot de Universiteit Utrecht.

   
Drift 9
Hier huist Privaatrecht. Dit gehuurde pand wordt per midden 2011 afgestoten.

Dit opvallende pand is in 1904 in opdracht van verzekeringsmaatschappij Piëtas gebouwd in natuursteen. Opmerkelijk is de klokkentoren. Het was een modern gebouw voor zijn tijd. Er was centrale verwarming met een op kolen gestookte ketel, elektrische verlichting en een telefoonverbinding tussen de kamers. Al even ongebruikelijk was de directeurswoning in het gebouw, met badkamer en toilet. Boven de verlaagde plafonds bevinden zich nog oorspronkelijke schilderwerken en togen.

Drift 10
   
Drift 10
In dit pand werken medewerkers van Geschiedenis. Een mogelijke verandering is dat hier in 2013 medewerkers van het Faculteitsbureau Geesteswetenschappen in gehuisvest worden, vanuit Kromme Nieuwegracht 46, als de medewerkers van Geschiedenis naar Drift 4-6 en 8 gaan. Het Studiepunt Geesteswetenschappen zou dan ook in Drift 10 komen te zitten.

Drift 10 werd gebouwd in 1895, op grond die eerder diende als tuin van Drift 8.

Drift 10
   
Drift 13
Vanwege de verbouwing van Drift 4-8 verhuisden Onderwijs- en Studentzaken (OSZ) en het Studiepunt, beide van Geesteswetenschappen, in de zomer van 2010 naar Drift 13. Het International Office van Geesteswetenschappen zat al hier. Zodra Drift 4-8 gereed is en het departement Geschiedenis hierin getrokken is, zullen, zoals de plannen er nu uitzien, OSZ en het Studiepunt in Drift 10 gehuisvest worden. Dit pand blijft in gebruik vanwege de grote hoorcollegezaal, in elk geval totdat in de binnenstad een goed alternatief beschikbaar is.
Drift 13
   
Drift 15
Hier huist het Studie- en Informatiecentrum mensenrechten (SIM) van de faculteit REBO.

Het rechtergedeelde van het pand was al in 1387 een woonhuis, met een lang erf tot aan de Keizerstraat. De middeleeuwse kelder is er nog. Waarschijnlijk aan het eind van de 16de eeuw werd links daarvan een tweede huis gebouwd. De panden werden door de eeuwen heen verbouwd tot een deftig herenhuis. De schouw in de voorkamer beneden is uit de 18de eeuw. Het stucplafond in de stijl Lodewijk XVI is waarschijnlijk na 1910 aangebracht. De tuinkamer heeft een stucplafond in de stijl Lodewijk XV. Beide kamers hebben binnenluiken uit de 18de eeuw, en ook het trappenhuis met slingertrap, dat voor- en achterhuis verbindt, is uit die tijd. In het pand zat onder andere de edelsmederij van de familie Brom, van wie de zoon Jan Eloy in 1916 het beeldje van de lezende monnik in de Pandhof maakte.

Drift 15
   
Drift 17
Hier zitten Conflictstudies, Fiscaalrecht en onderzoekers van het Onderzoekinstituut voor Geschiedenis en Cultuur (OGC). Deze laatsten werken op dynamische (niet vaste) werkplekken. Dit pand wordt per april 2012 afgestoten.

Dit pand dateert uit de 16e eeuw, waaraan in de 17de eeuw een rechtervleugel (nr. 15) en koetshuis (aan de Keizerstraat) werden toegevoegd. De gevel is in 1900 gereconstrueerd door architect P.J. Houtzagers met toevoeging van allerlei neo-elementen. In het interieur is bestaand en nieuw gecombineerd. De Art-Nouveau-hal ontwierp Houtzagers samen met zijn leerling Gerrit Rietveld.

Drift 17
   
Drift 21
In dit gebouw zijn onderwijsruimtes te vinden.

De oudste vermelding van een pand op deze plek dateert van 1468. Uit deze periode zijn alleen de kelders bewaard gebleven. Het huidige pand bestaat uit een 17de-eeuws dwars voorhuis en een groot achterhuis met een aangebouwde dienstvleugel, in 1907 ingrijpend verbouwd volgens ontwerp van de Utrechtse architect P.J. Houtzagers. Hiervan zijn veel ornamenten bewaard gebleven. Er werden zeer moderne materialen en technieken toegepast: gewapend beton, centrale verwarming met vloerroosters (zichtbaar in de hal) en 'privaten met spoelinrichting'. Van de dienstvertrekken op de begane grond is zo’n toilet over. Het gietijzeren hek is in de 18de eeuw geplaatst.

Drift 13
   
Drift 23
Dit is een volledig gerenoveerd onderwijsgebouw.

De kern van dit huis wordt gevormd door een claustraal huis van de immuniteit van St. Jan rond de Janskerk. In 1541 werd het pand samengevoegd met Drift 25, maar in 1668 volgde weer een splitsing. De ingangspartij met erker is 18de-eeuws. In de 19de eeuw werd het huis grondig verbouwd, waarbij alleen de voorvleugel bleef staan, met toevoeging van een bouwlaag. De woning was georganiseerd rond de binnenplaats. In de achtervleugel bevinden zich twee kamers met bijzondere lambriseringen en schilderingen uit de tweede helft van de 19de eeuw.

Drift 13
   
Drift 25
Dit gebouw wordt verbouwd tot onderwijsgebouw. Het kan waarschijnlijk per september 2011 in gebruik genomen worden.

Toen in 1393 de Drift gegraven werd, stonden er hier al middeleeuwse huizen, iets achter de huidige gevel. Wat hiervan resteert is de middeleeuwse kelder. In de 15de eeuw werden er uitbreidingen aangebouwd, onder andere naar voren toe, en ook daarna volgde verbouwing op verbouwing. Het pand vormde van 1541 tot 1668 één woonhuis met nummer 23. Mogelijk is de trap nog de oorspronkelijke 17de-eeuwse. De gevel stamt uit 1752. In de tuin staan een monumentale varenbeuk en de enige moerbeiboom van deze soort in Utrecht, ouder dan 125 jaar. Het tuinhuisje en de tuinmuur werden rond 1808 opgericht voor Koning Lodewijk Napoleon.

Drift 13
   
Janskerkhof 3
In dit grote gebouwencomplex, dat behalve Janskerkhof 2, 3 en 3a ook ’t Hoogt 3, 12, 13 en 14 omvat, bevinden zich voornamelijk onderdelen van de faculteit REBO: het Wiarda Instituut, het departementsbureau van Rechten, het Studiepunt Rechten, het International Office en het juridisch PAO. Na overbrenging van de bibliotheekcollectie van REBO aan ’t Hoogt naar de Universiteitsbibliotheek Binnenstad (begin 2012) zal dit complex verbouwd worden. Er komen dan onder andere onderwijsruimtes, studieplekken en een koffiebar. De huidige kantoorruimtes zullen gebruikt worden voor het departement Rechten. Voor het faculteitsbureau wordt nog een bestemming gezocht. In ’t Hoogt 3 bevindt zich het Kennispunt REBO.

Op Janskerkhof 3 werd in 1246 het eerste Franciscaner klooster ten noorden van de Alpen gebouwd, dat in 1279 afbrandde en herbouwd werd. Het Janskerkhof maakte toen nog deel uit van een besloten immuniteit met alleen toegangswegen aan de oost- en westkant, die bovendien ’s avonds werden afgesloten met hekken. Rond 1460 was er een ingrijpende verbouwing. In het gebouw bevonden zich lang de grootste zalen van de stad, die werden gebruikt voor bijvoorbeeld de vredesconferentie tijdens welke in 1471 de vrede werd getekend tussen de Hanzesteden en Engeland. In 1518 werd er een refter gebouwd op de plaats van het huidige restaurant. Na de reformatie werden de monniken de stad uit gezet en werd het een overheidsgebouw, na de Vrede van Utrecht afwisselend gebruikt door de landsregering en de Staten van Utrecht. In 1643 werden de poort aan het Janskerkhof en de achterpoort aan ’t Hoogt toegevoegd. In 1816 schonk de stad het complex aan de universiteit. In 1881 kwam het naastliggende Ridderschapshuis op nummer 2 daarbij, gebouwd in 1774 als woonhuis, vervolgens in gebruik van de Utrechtse Ridderschap. De stijlkamers zijn teruggebracht in de sfeer van 1774. In 1775 werd het schuin naar de Drift aflopende Janskerkhof vlak gemaakt, waardoor de trap naar de hoofdingang met enkele treden verlengd moest worden.

Janskerkhof 2 en 3
   
Janskerkhof 12
Hier huist de Utrecht School of Economics.

Dit grote, statige hoekpand is omstreeks 1640 gebouwd. De Régence-ingangspartij met de bijbehorende hal met stucwerk en grisailles (schilderingen in grijstinten) stamt uit 1725. Bijzondere interieurelementen als schouwen en betimmeringen in Lodewijk XV-stijl bevinden zich voornamelijk op de begane grond. Het voormalige koetshuis (1627) staat aan het Jansdam, verbonden door een stalgebouw uit 1931.

Janskerkhof 12
   
Janskerkhof 13
Medewerkers van het Onderzoekinstituut voor Geschiedenis en Cultuur (OGC) en van het Utrecht Institute of Linguistics (UiL OTS) resideren hier. UiL OTS verhuist in 2011 naar Trans 10, exclusief de laboratoria in de kelder. Medewerkers van het OGC gaan ook naar Trans 10 én naar Muntstraat 2a. Er komt dan plaats voor Wijsbegeerte, afkomstig uit De Uithof.

In het huis uit 1648 is nog veel behouden gebleven van het 18de-eeuwse interieur, zoals het trappenhuis en de stijlkamers met Lodewijk XV-stijlelementen, waaronder damasten behang en plafondschilderingen. Boven de deuren bevinden zich ‘putti’, gebeeldhouwde kinderfiguurtjes. De 17de-eeuwse kelders hebben kruisgewelven.

Janskerkhof 13 en 13a
   
Janskerkhof 15a
Dit is een onderwijsgebouw. Dit huurpand wordt afgestoten als de onderwijsruimten elders gereed zijn.

Deze locatie maakte in de middeleeuwen deel uit van de claustrale woning voor kanunniken aan Bootstraat 6. In 1661 werd een gedeelte verkocht aan particulieren die er een nieuw woonhuis bouwden met de ingang aan het Janskerkhof.

Kromme Nieuwegracht 22
   
Janskerkhof 30
Nadat in februari het juridisch PAO is verhuisd naar Hoogt 12 heeft het pand even leeggestaan. In de zomer van 2010 heeft hier het front-office van de Summerschool gezeten. Onlangs is het dak vervangen. Over het gebruik van het pand wordt nog nagedacht.
Janskerkhof 30
   
Kromme Nieuwegracht 20 en 22 (= Muntstraat 2a)  
   
Kromme Nieuwegracht 46
In dit pand huist het Faculteitsbureau Geesteswetenschappen. Het plan is om dit pand helemaal te verlaten. Het Faculteitsbureau gaat mogelijk naar Drift 10. Het pand krijgt geen nieuwe functie maar wordt op termijn afgestoten.

Dit schijnbaar eenvoudige pand dateert uit de 17de eeuw. De voorgevel is nauwelijks versierd, behalve met hanenkammen (verticale bakstenen boven de ramen) en krulankers. Het smeedijzeren hek, de deuromlijsting en de ramen dateren uit de 19de eeuw. Aan de achtergevel ogen het metselwerk en de krulankers fraaier. Ook hier zijn de ramen en deuren twee eeuwen jonger. Het huis werd voornamelijk bewoond door notarissen, advocaten en een bankier, die op de begane grond kantoor hielden. De Kromme Nieuwgracht is zeer waarschijnlijk gevormd door een natuurlijke bocht in de Oude Rijn en volgt deels nog de oude bedding. In de middeleeuwen vormde het water de grens van de Pietersimmuniteit rond de Pieterskerk.

Kromme Nieuwegracht 46
   
Kromme Nieuwegracht 80 NIEUWS
In dit pand vindt men vooral onderwijsruimtes, het CIM en de uitleen van audiovisuele apparatuur. Dit geheel wordt gereorganiseerd tot het IMG: ICT en Media Geesteswetenschappen. In januari komt ook de systeemgroep Wijsbegeerte daarbij, en komt het Kennispunt Geesteswetenschappen in het gebouw (vanuit Trans 10). In de zomer van 2010 is Financiën en Control van Geesteswetenschappen hierin getrokken. Ook is er een nieuwe studentenbalie geopend. Over enkele jaren wordt dit pand mogelijk geheel verlaten.

De Kromme Nieuwgracht is zeer waarschijnlijk gevormd door een natuurlijke bocht in de Oude Rijn en volgt deels nog de oude bedding. In de middeleeuwen vormde het water de grens van de Pietersimmuniteit rond de Pieterskerk. Het uit 1686 stammende huis werd in 1935 verbouwd tot kantoorpand voor Tiel Utrecht Verzekeringen. Het resultaat is een bijzonder interieur, met opmerkelijke zuilen en lambriseringen (1e verdieping). De vormen, bijvoorbeeld van de monumentale trap, zijn zwierig. De koperen fietsklem bij de entree binnen was bestemd voor het rijwiel van de president van de verzekeringsmaatschappij.

Kromme Nieuwegracht 80
   
Muntstraat 2a (incl. Kromme Nieuwegracht 20-22)
Hier huist Media- en Cultuurwetenschappen. De beide panden zijn eerder opgeknapt. Medewerkers van het OGC die onderzoek doen op het terrein van media- en cultuurwetenschappen worden hier in 2010 ondergebracht.

De Kromme Nieuwgracht is zeer waarschijnlijk gevormd door een natuurlijke bocht in de Oude Rijn en volgt deels nog de oude bedding. In de middeleeuwen vormde het water de grens van de Pietersimmuniteit rond de Pieterskerk. Het herenhuis op nummer 20 is 17de-eeuws, wat te zien is aan de kleine baksteen, in kruisverband gemetseld. De meeste details zijn in latere eeuwen aangebracht. Behalve woonhuis was het een chique restaurant met balzaal en later een bank. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het in gebruik van de NSB.

Kromme Nieuwegracht 22
   
Pieterskerkhof 13a NIEUWS
Achter dit pand dat in gebruik is van medewerkers van de Technische Dienst ligt het ‘tuinhuis’. Dit is gerenoveerd voor het Facilitair Service Centrum Binnenstad, dat erin is getrokken vanuit Witte Vrouwenstraat 7-7bis.

Het Pieterskerkhof was in de middeleeuwen letterlijk het kerkhof van de Pieterskerk en maakte deel uit van de Immuniteit van Sint Pieter, een afgezonderd deel van de stad waar de geestelijken hun eigen regels hanteerden.

Pieterskerkhof 13a
   
Trans 10
Trans 10 is het adres van een lange pandenreeks die de hele noordzijde van de Trans omvat, inclusief de hoekpanden. Men vindt er onder andere Nederlands, Moderne Talen, de School of Liberal Arts (LAS), Taal en Cultuurstudies (TCS), het Descartes Centrum, de Onderzoekschool Literatuurwetenschap, het Expertisecentrum Literair Vertalen en het Kennispunt Geesteswetenschappen. Het wordt in 2011 aangepast waarna Religiewetenschappen & Theologie en medewerkers van het Utrecht Institute of Linguistics OTS (UiL OTS) en van het Onderzoekinstituut voor Geschiedenis en Cultuur (OGC) erin zullen trekken. Om die reden zullen enkele groepen, waaronder het Descartes Centre en het Kennispunt Geesteswetenschappen, uit Trans 10 verhuizen. De (deels interne) verhuizingen en verbouwingen zijn in volle gang.

De panden aan de Trans vormden de immuniteitsgrens van het middeleeuwse kapittel van Oudmunster, bestaand uit kanunniken, die er woonhuizen bouwden met de voorzijde aan de noordkant. In de 17de eeuw werden die gedeeltelijk afgebroken en verbouwd om van de steeg achter de huizen een straat te maken, nu de Trans. De meeste panden kregen toen hun voorgevel aan de zuidkant. Er kwam vanaf dat moment vooral adel in te wonen. In de 18de en 19de eeuw werden opnieuw aanpassingen aangebracht. Het kopgebouw aan de Korte Nieuwstraat (nr. 2) heeft een middeleeuwse kern en een voor de noordelijke Nederlanden vroege renaissancegevel. Ook de andere gevels dragen renaissancekenmerken. Tussen de nummers 10 en 12 bevindt zich een classicistisch poortje uit de 17de eeuw. In nummer 8 is het 17de-eeuwse dubbelportaal dat toegang gaf tot trap en gang gerestaureerd. Nummer 14 is volledig 20ste-eeuws. Veel details binnen zijn art nouveau.

Trans complex
   
Wittevrouwenstraat 7-7bis NIEUWS
Hier houden tijdelijk de medewerkers van Facility Management Geesteswetenschappen en de bouwdirectie van de Universiteitsbibliotheek Binnenstad kantoor. De medewerkers van het nieuwe Facilitair Service Centrum Binnenstad trokken onlangs naar Pieterskerkhof 13.
Wittevrouwenstraat 7-7bis
   

top