April 2013     

Taal, Talen, Taalwetenschap

“Waarom spreken niet alle mensen dezelfde taal? Er zijn bijna 7000 verschillende talen! Hoe verschillend zijn die eigenlijk? Waarom kunnen mensen praten, maar chimpansees en gorilla’s niet? (Lees bijvoorbeeld Birdsong, Speech, and Language. Exploring the Evolution of Mind and Brain, geredigeerd door Johan Bolhuis en mij zelf!) Hoe is het mogelijk dat een 3-jarig kind vloeiend Frans spreekt terwijl jij na 5 of 6 jaar les nog staat te stuntelen op de camping? Waar komen stotteren en dyslexie vandaan? Waarom zeggen we tegenwoordig ‘allochtoon’ en niet meer ‘gastarbeider’ (en wil men in Amsterdam ‘allochtoon’ weer vervangen door ‘Xse Amsterdammer’)? Waarom hebben we soms aan een half woord genoeg als we met elkaar communiceren? Dit zijn enkele van de vele vragen binnen het brede terrein van de taalwetenschap.

Bij Taalwetenschap in Utrecht verdiep je je in de structurele principes van het menselijk taalvermogen, en in de psychologische, sociale en technologische aspecten van taal. Je bent van harte welkom om dat samen met ons te doen!”

Martin Everaert,
Voorzitter van de bacheloropleiding Taalwetenschap

 
Taal van binnenuit

“Het is voor een buitenstaander vaak moeilijk te begrijpen hoe je een hele studie aan taal kunt wijden, en dan niet eens aan een bepaalde taal zoals Engels of Frans. Maar zo snel je de eerste colleges bij Taalwetenschap hebt gelopen begrijp je hoe breed het onderwerp taal eigenlijk is. Ik vind het zelf heel leuk dat ik mijn passie voor taal kan combineren met mijn brede interesses op andere gebieden, zoals psychologie, biologie, natuurkunde, informatica, sociologie, enz. Deze studie laat je taal echt van binnenuit kennen. Daarnaast is Taalwetenschap in Utrecht een kleinschalige studie, waardoor er een informele sfeer is en je goed contact met je docenten hebt. Je bent absoluut geen nummertje!”

Marit Keemink,
tweedejaarsstudent Taalwetenschap, secretaris Studievereniging Babel

Matching bij Taalwetenschap

Matching betekent dat je vóór de start van je studie uitgebreid kennismaakt met de opleiding van je keuze. In eerste instantie heb je (of zul je) enkele weken na je inschrijving een digitaal matchingsformulier ontvangen. De volgende verplichte stap is dat je deelneemt aan de matchingsdag. Je maakt hier kennis met voor de opleiding karakteristieke studieactiviteiten. De matchingsdag bij Taalwetenschap vindt plaats op vrijdag 21 juni. Je ontvangt hiervoor een uitnodiging, nadat je het matchingsformulier hebt ingevuld, ongeveer drie weken vóór de matchingsdag. We sturen dan ook een aantal artikelen (en vragen) mee die je een indruk geven van onderwerpen waar de taalwetenschap zich mee bezig houdt.

We verwachten dat je over de vragen naar aanleiding van die artikelen al van te voren nadenkt, en zelf al op zoek gaat naar antwoorden. Op de matchingsdag volg je ook een college, je discussieert in een werkgroepje over de gestuurde artikelen, en je hebt groepsgewijs een studiekeuzegesprek met mondelinge feedback. Ook is er de mogelijkheid om studenten, docenten en de studievereniging Babel te ontmoeten en vragen te stellen. Tot slot blikken we gezamenlijk terug op al je opgedane ervaringen in het matchingstraject. Zodat je vol overtuiging met je opleiding kunt starten. 

Voor een indruk van scholieren die al een matchingsdag hebben meegemaakt, kijk op YouTube

Tempo in de troonredes

Hugo Quené, docent Taalwetenschap, onderzoekt o.a. veranderingen in spreektempo in de loop van het leven, en daarvoor bieden de troonredes prachtig materiaal over een lange periode. Juist nu koningin Beatrix de troonrede niet meer zal uitspreken, is het tijd voor een overzicht. Hieronder de samenvatting van zijn presentatie die hij daarover afgelopen maand hield bij het Utrechtse onderzoeksinstituut.

“Older talkers speak at a slower tempo than younger talkers, but speech tempo has also been reported to increase generally over the past decades. Does this imply that age-related slowing of speech tempo has a weaker effect now on present-day older talkers than it had before on older talkers in older studies? An interesting domain for answering these questions is provided by formal speeches (Troonredes) presented by a single speaker, Queen Beatrix, between her ages 42 and 74. Longitudinal measurements of her tempo in the Troonredes show that Queen Beatrix' articulation rate decreased slightly in the first decades, and then stabilized in the last decade. In addition, the amount of acceleration within a year's speech increased over the decades, as did the amount of anticipatory shortening in longer phrases. These longitudinal trends suggest that this unique talker is only mildly susceptible to age-related slowing, and that she may have accommodated to an increase in speech tempo in her language community.”

Voorbeeldcollege

In de typische Taalwetenschap-cursus “Van taal naar theorie” maak je kennis met een aantal leidende ideeën van de huidige taalwetenschap, en leer je op welke manieren de structuur van talen onderzocht kan worden. Er wordt gesproken over de positie van het taalvermogen te midden van de overige cognitieve functies, waarbij ook aandacht zal worden geschonken aan het "nature-nurture" debat. Voorts komt de status van taaltheorie als model van het taalvermogen aan de orde. Een groot deel van de cursus zal worden besteed aan het al oefenend kennis maken met de voornaamste structuurprincipes van natuurlijke taal. Daarbij zal de moedertaal van de deelnemers veelal als uitgangspunt dienen; er zal echter systematisch aandacht worden besteed aan verschillen met andere talen, zowel nauw als minder nauw verwant.

De cursus wordt gegeven door Marijana Marelj, docente Taalwetenschap. Tot dit jaar kon je over deze cursus op haar weblog lezen. Dit jaar zijn cursussites beschermd. Maar kijk hier.

Studeren in Utrecht

Studeren aan de Universiteit Utrecht betekent studeren in een bruisende stad. Met maar liefst zestigduizend studenten is Utrecht een studentenstad bij uitstek. De opleiding Taalwetenschap heeft haar collegegebouwen in de binnenstad, om en nabij de Domtoren en het Janskerkhof. Ben je op zoek naar een kamer, bekijk hier de tips. De stad heeft ook veel te bieden op het gebied van sport met bijna dertig studentensport-verenigingen. Ook biedt de stad veel culturele mogelijkheden. Er zit vast iets voor jou bij!

Handige links
 
Vragen over Matching

Heb je nog vragen over de matchingsdag bij Taalwetenschap, neem dan contact op met studiepunt.gw@uu.nl of kijk op www.uu.nl/matching.
 

Wordt deze nieuwsbrief niet goed weergegeven? Klik dan hier voor de online versie.